Abstrahowanie to pierwszy proces myślowy, który chcę przedstawić.
Abstrahowanie to wyróżnianie tylko pewnych cech a pomijanie innych. Daje to możliwość definiowania i redefiniowania obiektów, klasyfikowanie w kategoriach, dostrzeganie podobieństw pomiędzy obiektami. Lewicki wyróżnił dwa typy abstrahowania: negatywny, gdzie pomijamy cechy nieistotne (np. sierć u kota czy psa jest nieistotna, bo te zwierzęta mają różne sierści a czasem wcale jej nie mają) i pozytywny który polega na wyodrębnianiu z wszystkich cech istotnych (np. miauczenie u kota czy szczekanie u psa jest istotną i definiującą cechę wszystkich kotów czy psów).
Kiedy abstrahujemy narażeni jesteśmy na popełnienie dwóch błędów:
- błąd abstrakcji pozytywnej – pomijanie cech istotnych dla definicji zbioru obiektów (jeżeli pominiemy cechę określającą ssaki definiując delfina zostanie zaliczony do ryb),
- błąd abstrakcji negatywnej – zaliczanie do istotnych cech nieistotnych właściwości (np. mucha zaliczona zostanie do ptaków kiedy cechą istotną dla ptaków okaże się możliwość latania).
Przykładowe ćwiczenie
Odgadnij kategorię – gdzie jedna osoba w grupie wymyśla pewną kategorię do której przynależą określone obiekty. Pozostałe osoby za pomocą pytań zamkniętych próbują odgadnąć tą kategorię.
Przykład: odgadywana kategoria to warzywa, zadawane pytania: czy do tej kategorii należy komputer, pisak, jedzenie itd.
Miłej i kreatywnej zabawy!